تمیزکردن و ضدعفونی‌کردن لاستیک نوار نقاله یک فرآیند ضروری است که عملکرد کارآمد و ایمن تجهیزات را تضمین می‌کند. لاستیک نوار نقاله کثیف می‌تواند منجر به کاهش عملکرد، آلودگی محصول یا حتی آسیب دائمی به سیستم شود. ما در این مقاله، بر اهمیت تمیزکردن تسمه نقاله، سیستم‌های مختلف تمیزکردن و نحوه انتخاب مواد شوینده مناسب تمرکز می‌کنیم.
چرا ضدعفونی‌کردن لاستیک نوار نقاله ضروری است؟
ضدعفونی‌کردن لاستیک نوار نقاله به چند دلیل بسیار مهم است.
- اول این‌که سطح بهداشت و ایمنی محصول را بهبود می‌بخشد. این موضوع در صنایع غذایی و دارویی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- دوما، تمیزکردن منظم و مناسب به حفظ وضعیت خوب تسمه کمک می‌کند و از تعویض و تعمیر مکرر جلوگیری می‌نماید. با از بین بردن کثیفی‌های چسبیده، عمر لاستیک را افزایش داده و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را در طول زمان کاهش می‌دهد.
- سوما، تمیزکردن منظم، ایمنی تیم را بهبود می‌بخشد. یک لاستیک تمیز احتمال بروز حوادثی را که ممکن است در طول فرآیند ایجاد شود (مانند سقوط محصولات) کاهش می‌دهد.
سه مورد بالا، منجر به مزیت دیگری می‌شود: عملکرد مطلوب. لاستیک تمیز، کارایی را تضمین می‌کند و از لغزش، توقف ریل و سایر مشکلاتی که می‌تواند تولید را مختل کند، جلوگیری می‌کند.
انواع روش‌های تمیزکردن لاستیک نقاله
نظافت لاستیک هم می‌تواند خارج از خط و هم روی خط انجام شود. در حالت اول، لاستیک از نوار نقاله جدا می‌گردد و در حالت دوم، لاستیک روی نوار نقاله می‌ماند.
تمیزکردن لاستیک پس از جداسازی
در این روش، لاستیک از نوار نقاله جدا شده و در محوطه‌ای خاص، با برس و مواد شوینده مخصوص تمیز می‌گردد. این روش، لازم است با دقت کافی انجام شود تا استیک آسیب نبیند، سوراخ نشود و یا در اثر استفاده از مواد شوینده نادرست مشکل پیدا نکند. پس از شستشو و خشک‌شدن، لاستیک نوار نقاله به جای اولیه باز‌می‌گردد.
تمیزکردن لاستیک در حالت کار (CIP stations)
برخی از سرویس‌های بهداشتی می‌توانند درحالی‌که نوار نقاله کار می‌کند، آن را تمیز کنند. در این موارد، لاستیک از بین ایستگاه‌های تمیز‌کننده که در نقاط مختلف نصب شده‌اند، می‌گذرد. به این سیستم‌ها system of clean-in-place stations یا (CIP stations) گفته می‌شود. ایستگاه‌های شستشوی نصب‌شده در طول این مسیر، از برس‌های موتوری چرخان و یا اسکرابر استفاده می‌کنند.
ایستگاه‌های CIP مرطوب، از جت‌های اسپری یا نازل‌های بخار استفاده می‌کنند که می‌توانند ثابت یا متحرک باشند. نازل‌های متحرک اغلب به‌صورت دایره‌ای حرکت می‌کنند تا مایعات را به‌طور یکنواخت در کل سطح تسمه توزیع کنند. از سوی دیگر، نازل‌های ثابت، پاشش مایع را بر روی یک منطقه خاص متمرکز می‌کنند و در نتیجه ممکن است به سطح تسمه آسیب برسانند.
چگونه یک شوینده مناسب انتخاب کنیم؟
برای تمیزکردن لاستیک نوار نقاله، لازم است از مواد شوینده با رقت خاصی استفاده نمایید یا مواد را با آب رقیق کنید.
از آنجایی که تمیزکردن، نظافت، و ضدعفونی مکرر لاستیک لازم است، بسیاری از کارخا‌نجات از سیستم‌های اختلاط خودکار آب و مواد شوینده استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها مجهز به واحدهای کنترل هستند تا آب، مواد شیمیایی و مواد ضدعفونی‌کننده را به نسبت دلخواه مخلوط کنند. مخلوطی که به این ترتیب تهیه می‌شود برای شستشوی ایمن مناسب است و سبب خرابی لاستیک نمی‌شود.
سیستم‌های اختلاط خودکار مزایایی مانند بهبود کارایی، صرفه‌جویی در نیروی کار و صرف زمان کمتر برای تمیزکردن لاستیک نوار نقاله را به‌دنبال دارند.
هنگام انتخاب یک شوینده، همیشه یک ماده بهداشتی سازگار با محصولات را انتخاب کنید. برای مثال اگر با نقاله، سنگ و یا شن و ماسه حمل می‌کنید، شوینده‌های زیادی را میتوانید انتخاب کنید. اما اگر از نوار نقاله برای حمل مواد غذایی مانند گوشت استفاده می‌کنید، لازم است از شوینده‌های سازگار و محدود‌تری بهره ببرید.
حذف برخی از مواد مانند چربی، روغن، نشاسته یا پروتئین دشوارتر از سایرین است و برای پاک‌کردن، نیاز به مواد خاصی دارد.
برای انتخاب مواد شوینده مناسب، حتما پروتوکل‌های بهداشتی را در نظر بگیرید. همچنین، لازم است با تامین‌کننده مواد شوینده تماس بگیرید و از او برای انتخاب مواد شوینده مناسب مشاوره بگیرید.
عواقب بهداشت نامناسب لاستیک نوار نقاله
بهداشت نامناسب لاستیک نوار نقاله و ناسازگاری لاستیک با مواد شوینده، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
- ترک بر روی سطح لاستیک
- تغییر رنگ
- کاهش راندمان سیستم نقاله
- افزایش هزینه‌های نگهداری به‌دلیل سایش و پارگی زودرس لاستیک
اما ممکن است مشکلات از این هم فراتر برود. بهداشت نامناسب می‌تواند سطح ایمنی را در مرکز شما به خطر بیندازد و خطر آلودگی محصول را افزایش دهد. این موضوع مخصوصا در رابطه با محصولات خوراکی و بهداشتی از اهمیت بالایی برخورددار است.
علاوه بر آلودگی محصول، کثیفی بیش از حد نقاله می‌تواند بهداشت کارکنان را نیز به خطر انداخته و خطر شیوع انواع بیماری‌های واگیردار و یا تنفسی را افزایش دهد.
عدم‌تمیزکردن مناسب، همچنین، می‌تواند به معنای افزایش مصرف انرژی باشد، زیرا موتور باید برای جبران اصطکاک ناشی از زباله‌ها بیشتر کار کند.
اعتبارسنجی بهداشت نقاله چیست؟
اعتبارسنجی بهداشت نقاله، فرآیندی حیاتی است که به اطمینان از این‌که تجهیزات و سطوح شما به‌درستی ضد‌عفونی‌شده‌اند، کمک می‌کند. این مرحله شامل آزمایش و ایجاد شواهد مستند برای تأیید این است که روش‌های بهداشتی مورد استفاده در از بین بردن باقیمانده‌ها، باکتری‌ها و سایر عوامل خطرناک مؤثر هستند و تجهیزات و سطوح برای پردازش دسته‌های بعدی محصولات ایمن می‌باشند.
اعتبارسنجی بهداشت بخشی ضروری از تضمین کیفیت در صنایعی است که نظافت و بهداشت برای ایمنی و کارایی محصول حیاتی است.
این اعتبار سنجی در صنایع مختلف، متفاوت است. برای مثال اگر هدف از نقاله، جابجایی سنگ و نخاله باشد، فاکتورهای اعتبارسنجی بهداشت شامل مشاهده‌های فیزیکی مبنی بر پاک‌شدن لاستیک و همچنین، بررسی مواد ساینده است.
اما اگر لاستیک نقاله برای جابجایی مواد بهداشتی و غذایی استفاده شود، اعتبارسنجی بهداشت مشتمل بر فاکتورهای سختگیرانه‌تری است. برای مثال ممکن است لازم باشد از سطح لاستیک نمونه‌برداری انجام شود تا میزان باکتری‌ها و کپک‌ها در آن سنجش گردد.
سخن آخر
لاستیک نوار نقاله یکی از اجزای نقاله است که تا حد زیادی در معرض آلودگی قرار دارد. نوع آلودگی براساس محصولاتی که با نقاله حمل می‌شوند متفاوت است. اما در هر حال، فارغ از نوع محصول حمل‌شده، لازم است لاستیک نوار نقاله به‌درستی تمیز گردد. تمیزکردن لاستیک نوار نقاله با روش‌های خودکار و دستی قابل انجام است. همچنین، مواد مختلفی برای تمیزکردن در دسترس هستند که انتخاب نوع و دقت آنها بر اساس نوع مصرف متفاوت است.